İsrail’in İran topraklarına düzenlediği büyük hava harekâtının ardından, Tahran yönetimi karşı saldırıya geçti. Yaklaşık 100 İHA’nın İsrail’e doğru gönderildiği bildirildi. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, İran’daki nükleer tesislerin hedef alındığını doğruladı ancak radyasyon seviyelerinde artış olmadığını açıkladı.
Orta Doğu’da savaş tehlikesi yeniden gündemde. İsrail’in dün gece İran’a yönelik düzenlediği kapsamlı hava saldırısının ardından, İran’dan beklenen misilleme bu sabah başladı. İsrail ordusu, İran’ın yaklaşık 100 adet insansız hava aracını (İHA) İsrail hava sahasına yönlendirdiğini açıkladı. Ordu sözcüsü Tümgeneral Effie Defrin, savunma sistemlerinin hazır olduğunu ve saldırının bertaraf edilmesi için çalışmaların sürdüğünü bildirdi. Ayrıca balistik füze tehdidinin de göz önünde bulundurulduğu ifade edildi.
İsrail’in Gece Saldırısı: 200 Savaş Uçağı, 100’den Fazla Hedef
İsrail tarafından gerçekleştirilen saldırı, ülkenin şimdiye kadar İran’a karşı düzenlediği en büyük askeri harekât olarak nitelendiriliyor. İsrail kaynakları, gece boyunca İran’da 100’ün üzerinde hedefin vurulduğunu ve operasyona 200 savaş uçağının katıldığını duyurdu. Hedefler arasında askeri tesislerin ve nükleer altyapının yer aldığı bildirildi.
İran devlet medyasına yansıyan görüntülerde ise saldırılarda sivil yerleşim alanlarının da zarar gördüğü görülüyor. Bazı bölgelerde evlerin ağır hasar aldığı, çok sayıda binanın kullanılamaz hale geldiği aktarılıyor.
Üst Düzey Komutanlar ve Bilim İnsanları Hayatını Kaybetti
İsrail’in saldırısında İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı General Muhammed Bakıri ve Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami’nin hayatını kaybettiği bildirildi. Ayrıca İran’ın önde gelen nükleer bilim insanlarından bazılarının da saldırılarda öldüğü belirtildi. İran makamları ölü ve yaralı sayısını henüz resmi olarak açıklamadı.
Natanz Nükleer Tesisine Saldırı Doğrulandı
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), saldırıların İran’ın Natanz kentindeki uranyum zenginleştirme tesisini hedef aldığını doğruladı. Kurumun Başkanı Rafael Grossi, X (eski Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada durumu “son derece kaygı verici” olarak değerlendirdi. Grossi, İranlı yetkililerle temasta olduklarını ve radyasyon seviyelerini takip ettiklerini belirtti.
IAEA, şu ana dek herhangi bir radyasyon artışı tespit edilmediğini duyurdu. Ayrıca İran’ın güneyindeki Buşehr nükleer santralinin saldırıdan etkilenmediği açıklandı.
İsrail: “Önleyici ve Nokta Atışı Bir Operasyondu”
İsrail ordusu, saldırıyı “önleyici, hassas ve çok boyutlu bir operasyon” olarak tanımladı. Operasyonun amacının İran’ın nükleer programını ve diğer askeri kapasitelerini hedef almak olduğu belirtildi.
Khamenei’den Sert Uyarı: “İsrail Ağır Bedel Ödeyecek”
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, yaptığı yazılı açıklamada İsrail’e karşı “sert bir cezalandırma” sözü verdi. İran, Irak ve Ürdün hava sahalarının güvenlik gerekçesiyle sivil uçuşlara kapatıldığı açıklandı. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, ülkede olağanüstü hâl ilan ettiklerini duyurdu. İsrail hava sahası da geçici olarak tüm sivil uçuşlara kapatıldı.
Atom Programı ve Uluslararası Endişeler
İran yönetimi, nükleer programının tamamen sivil amaçlı olduğunu savunmayı sürdürüyor. Ancak IAEA ve Batılı ülkeler, İran’ın uranyumu neredeyse silah yapımına uygun seviyeye kadar zenginleştirmesinden endişe duyuyor. İran, nükleer silaha sahip olmayan ülkeler arasında en yüksek saflıkta uranyum üreten ülke konumunda.
Bu hafta içinde IAEA’nın Yönetim Kurulu, İran’ın nükleer faaliyetlerini yeterince şeffaf şekilde bildirmediğini belirten bir karar aldı. Kararda, İran’ın yükümlülüklerini ihlal ettiği ve gerekirse BM Güvenlik Konseyi’nin devreye sokulabileceği uyarısı yapıldı.
Geçmişteki Gerilimler
İsrail ile İran arasında 2024 yılı boyunca sık sık gerilim yaşanmış, geçtiğimiz yıl İran ilk kez doğrudan İsrail topraklarına 300’den fazla İHA ve füze ile saldırı düzenlemişti. Bu saldırıya, İsrail’in Şam’daki İran Büyükelçiliği’ne düzenlediği ve aralarında iki generalin de bulunduğu yedi İranlı yetkilinin öldüğü saldırı gerekçe gösterilmişti.
Bölgedeki gelişmeler uluslararası toplumda büyük bir endişeye yol açtı. Yeni bir bölgesel savaş ihtimali, enerji piyasalarında dalgalanmalara ve diplomatik temasların artmasına neden oldu. ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler, taraflara itidal çağrısında bulunuyor.
