Haber

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Türkiye’ye Eleştiri

1 Haziran 2017

İnsan Hakları İzleme Örgütü Türkiye’deki sığınmacı çocukların sığınmacılara yönelik keyfi politikalar nedeniyle okula gidemediklerini belirtti. Örgüt, İçişleri Bakanlığı’nın Suriyeli olmayan sığınmacılar için politikasını değiştirmesi gerektiğini kaydetti. Örgüt, çocukların Türkiye ve uluslararası hukuktan kaynaklanan eğitim hakkının engellendiğini belirtti.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Simon Rau, “Türk hukuku bütün çocukların eğitim hakkını garanti ediyor fakat birçok sığınmacı çocuk için bu boş bir söz” dedi. Rau, “Bunlar Türkiye’nin sığınmacı çocuklar da dahil bütün çocukları okula kazandırması için uygulayabileceği adımlar” ifadelerini kullandı.

Mart 2017’de İnsan Hakları İzleme Örgütü 68 Afgan aile ve yaşları 5 ila 17 arasında değişen İranlı çocuklarla görüştü. Görüşmeler sığınmacıların kayıtlı olduğu Denizli, Trabzon ve Gümüşhane ile kayıtlı olmadıkları İstanbul’da yapıldı. Örgüt, binlerce Afgan ve diğer ülke vatandaşlarının iş aramak için İstanbul’a gittiğini, yasal statüleri olmadığını ve yakalanma riski ile karşı karşıya olduklarına dikkat çekti.

Örgüt raporunda Türkiye’nin diğer bütün ülkelerden daha fazla sığınmacıya ev sahipliği yaptığına dikkat çekiyor. Buna göre 2,8 milyon Suriyeli ile çoğunluğu Irak, Afganistan ve İran’dan olmak üzere diğer ülkelerden 290 bin sığınmacı bulunuyor. Türkiye’de Suriyeliler dışındaki sığınmacılar, kayıtlı oldukları kentlerde az sayıda iş olsa bile başka bölgelere gitmeleri kısıtlanmış durumda.

Türkiye’de Suriyeliler dışında 42 bin 221 okul çağında sığınmacı bulunuyor. Bu rakamdan okula kayıtlı olanlarla ilgili net bir bilgi yok. Örgüt, Türkiye’nin Suriyeli tüm çocukları Haziran 2017’nin sonuna kadar okula kaydetmeyi taahhüt etse de benzer sözlerin diğer ülkelerden sığınmacı çocuklar için yapılmadığını belirtiyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü Türk göçmenlik yasasının Avrupalı, Suriyeli ve Suriyeli olmayanlar arasında ayrım yaptığını da kaydediyor. Suriyeli olmayanların yasal statü kazanmak ve iki haftada bir kayıtlı olduğu kentte imza atmak zorunda.

Milli Eğitim Bakanlığı mülteci hakkını elde etme sürecindeki okul çağındaki çocukların okula misafir öğrenci olarak kabul edilmesini istedi. Ancak bu İstanbul gibi kentleri kapsamıyor. Suriyeli olmayanların İstanbul’da kalmalarına izin verilmiyor.

Yoksulluk da bazı çocukların okula gitmelerini engelliyor. Sığınmacı aileler ve çocuklar Türkçe konusunda destek alamadıklarını da belirtiyor. Türkiye dil konusunda destek verse de, sığınmacıların yasal statülerini tebliğ etmeleri gerekiyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü Türk hükümetinin çalışma izinlerini kolaylaştırması gerektiğini belirtiyor. Uluslararası bağışçıların da çocukların okula gitmesini sağlamaları gerektiğini kaydeden örgüt, çocukların keyfi engellerle karşılaşmaması gerektiğini belirtiyor.

Simon Rau, “Eğitim çocuklara ve ailelere umut verir, sağlık ve yetenek yaratır ve çocukların sağlığını geliştirir, böylece çocukların çıkarı Türkiye’nin çıkarı ile uyuşur. Daha iyi bir gelecek ile belirsiz bir gelecek arasında seçim” dedi.