Gök bilimciler Dünya’ya ‘en uzak’ yıldızı keÅŸfetti

Nokta Haber Yorum
-

Gök bilimciler GüneÅŸ’ten yaklaşık 50 kat büyük ve bir milyon kat daha parlak bir yıldız keÅŸfetti. Åžu ana kadar keÅŸfedilen Dünya’ya en uzak yıldızın neredeyse 13 milyar yıl önce oluÅŸtuÄŸu sanılıyor.

Ancak bilim insanları, bu dev ve parlak yıldızın, oluşumundan birkaç milyon yıl sonra patlayarak parçalara ayrıldığı ve uzun yıllar önce yok olduğunu belirtiyor.

Hubble Uzay Teleskobu’yla yapılan keÅŸif Nature dergisinde yayımlandı. Makalenin baÅŸ yazarı John Hopkins Ãœniversitesi’nen doktora öğrencisi Brian Welch, 12,8 milyar yıl öncesine ait bir yıldız gözlemlediklerini ve bunun kainatı oluÅŸturan büyük patlamadan yaklaşık 900 milyon yıl sonrasına denk geldiÄŸini belirtti. Welch’e göre böyle bir gözlem yapmak büyük ÅŸans.

Gözlem yer çekimsel mercekleme tekniği ile yapıldı

Hubble Uzay Teleskobu ile keşfedilen bir önceki rekor sahibi yıldız, bugünden yaklaşık 9,4 milyar yıl önce oluşan mavi süper dev olarak tarif edilen Icarus idi. Bu zaman büyük patlamadan yaklaşık 4 milyar yıl sonrasına denk geliyor.

Bilim insanları her iki keşifte de yer çekimsel mercekleme olarak bilinen bir teknikle çok küçük yıldız ışıklarını büyütme yöntemini kullandı.

Bize yakın galaksi kümelerinin yer çekimi arka plandaki küçük nesnelerin büyütülmesi için bir mercek görevi görüyor. Aksi takdirde, mesafelerin uzaklığı dikkate alındığında ne Icarus ne de Earendel’in ayırt edilmesinin mümkün olmayacağı ifade ediliyor.

Hubble, 300 ila 400 milyon yıl uzaklıktaki galaksileri gözleyebiliyor, ancak yıldızları tek tek seçmek mümkün değil.

Çalışmaya da katkı veren NASA astro fizikçilerinden Jane Rigby, yıldızların genellikle içiçe geçtiÄŸini belirterek bu araÅŸtırmada “DoÄŸa bize üzerinde çalışabileceÄŸimiz, binlerce faktör büyütülmüş bir yıldız verdi” ifadelerini kullandı.

Yıldız öldü ama galaksisi varolmaya devam ediyor

Åžu andan elde edilen bilgiler Earendel’in GüneÅŸ’ten 50 kat büyük olduÄŸu ve tahmini bir milyon kez daha parlak olduÄŸu yönünde.

Earendel’in küçük ama olgunlaÅŸmak üzere olan galaksisi ise Hubble’ın daha önce çektiÄŸi büyüleyici fotoÄŸraflardan biraz farklı.

Welch’e göre bu galaksi “garip görünüşlü büyük ve kaba küme yığınlarına” benziyor. Welch, Earendel yok olsa da galaksisinin diÄŸer galasilerle birleÅŸerek baÅŸka bir ÅŸekil aldığını ancak varolmayı sürdürdüğü kaydediyor.

Çalışmayı yapan gök bilimciler Earendel’in ikili, hatta üçlü ya da dörtlü yıldız sistemin önde gelen yıldızlarından biri olduklarını sanıyor ancak yine de bu yıldızın br kara delik olma ihtimali de çok düşük de olsa var.

Uzaya geçtiÄŸimi yıl sonunda gönderilen Webb Teleskobu’nun Hubble’dan 100 kat daha güçlü olduÄŸu ve yıldızın gerçekte ne kadar büyük ve parlak olduÄŸunu ve gaksisiyle ilgili baÅŸka bilgileri açığa çıkarması umuluyor.

Nokta Haber Yorum
Latest posts by Nokta Haber Yorum (see all)

İlgili HaberlerYazarın Diğer İçerikleri