GenetiÄŸi deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ 750 milyon sivrisinek Florida’da doÄŸaya salınacak

Ne umuluyor?

Aedes aegypti aslında Zika, çikungunya, dang humması ve sarı humma gibi tehlikeli hastalıkları yayan bir sivrisinek türü.

Ama sadece dişi sivrisinekler insanları ısırıyor çünkü yumurtlayabilmeleri için kana ihtiyaçları var.

Şimdi doğaya bırakılması planlanan genetiğiyle oynanmış erkek sivrisineklerin dişilerle çiftleşmesi umuluyor.

Genetikleri değiştirilen erkek sivrisineklerin taşıdığı bir protein yeni doğan bütün dişi sivrisineklerin yumurtlama yani insanları ısırma çağına gelmeden ölmesine sebep oluyor. Buna karşılık sadece çiçek özleriyle beslenen erkek sivrisinekler genlerini yeni erkeklere geçirerek hayatta kalıyor.

Zaman içerisinde bu yolla bölgedeki Aedes aegypti sivrisinek nüfusunun, dolayısıyla da yol açtıkları hastalıkların azalacağı umuluyor.

Projenin detayları: itiraz ve savunmalar

Florida Keys Sivrisinek Kontrol Bölgesi yetkilileri Salı günü, 750 milyon genetiği değiştirilmiş sivrisineğin iki yıllık bir süreye yayılarak doğaya salınmasına nihai onayı verdi.

Plana karşı çıkan bir grup Change.org üzerinden 250 bine yakın imza topladı ve Oxitec ÅŸirketini “ABD’yi mutasyona uÄŸratılmış böceklerin deneme alanı haline getirmekle” suçluyor.

Oxitec’in internet sitesine göre ÅŸirket, Brezilya’da yaptığı saha deneylerinde olumlu sonuçlar elde ettiÄŸini söylüyor.

Benzer bir projenin 2021 yılınde Texas’da da uygulamaya konması için federal yetkililerin onay verdiÄŸi ancak eyalet yönetiminden onay gelmediÄŸi bildiriliyor.

Projeyi protesto eden çevre koruma grubu Friends of the Earth (DoÄŸa’nın Dostları) grubu tarafından yapılan açıklamada “GenetiÄŸiyle oynanmış sivrisineklerin doÄŸaya salınması Floridalıları, çevreyi ve soyu tükenme tehlikesiyle yüzyüze olan türleri tam da bir salgının orta yerinde bulunduÄŸumuz bir dönemde tehlikeye atmaktadır” denildi.

Fakat Oxitec’te çalışan bir bilim insanı Associated Press (AP) ajansına yıllar içinde milyarlarca sivrisineÄŸimizi doÄŸaya saldı. Çevreye ve insanlar için hiç bir potansiyel tehlike taşımıyor” diye konuÅŸtu.

Florida’nın güneyinde egemen sivrisinek türü olan Aedes aegypti, insan yerleÅŸimlerindeki durgun su birikintilerinde yaşıyor. Bu tür Florida Keys gibi bir çok bölgede pestisidlere karşı da dayanıklılık geliÅŸtirdiÄŸi için yok edilemiyor.