Covid-19: Dışarı çıkma yasakları Afrika’da milyonlarca kişiyi açlıkla karşı karşıya bırakıyor

16 Nisan 2020

Covid-19’un Afrika ülkelerinde de yayılması ile birlikte alınan sokağa çıkma yasakları halkta açlık ve öfkenin de hızla artmasına neden oluyor.

Dünya Sağlık Programı’na göre 1,2 milyarlık Afrika nüfusunun en az yüzde 20’si yetersiz besleniyor. Ülkelerde sosyal güvenlik sistemlerinin yetersizliği ya da hiç olmaması ve yasaklardan dolayı çalışamayan milyonlarca kişi açlıkla ve ölüm riski ile karşı karşıya bulunuyor.

Dış ülkelerden gelen gıda yardımları ile ayakta durmaya çalışan birçok Afrika ülkesinde gıda fiyatlarının katlanarak zamlanması da bu riski daha da büyütüyor.

Reuters haber ajansına konuşan 53 yaşındaki parapleji hastası Shehu Isah Daiyanu Dumus, Nijerya’nın en büyük şehri Lagos’ta tek başına yaşam savaşı veriyor. Hayatını telefon kartı satarak idame ettiren Dumus, ilan edilen dışarı çıkma yasağından dolayı satış yapamıyor.

Lagos yönetimi 30 Mart’ta başlayan yasağın hemen sonrasında kendisine gıda yardımı yapacağını mesajla iletmiş. Fakat bugüne kadar yardım eline ulaşmadığı gibi tüm kamu kurumlarının kapalı olmasından dolayı yardımın ne zaman geleceği de meçhul.

Dumus durumunu “Engelli kişileri koronavirüs öldürmezse eminim bu dışarı çıkma yasağı öldürecek” diyerek özetliyor.

Dumus Nijerya, Kenya ve Güney Afrika gibi birçok ülkede günlük kazançları ile yaşam savaşı veren milyonlarca kişiden sadece bir tanesi.

“Savaş bölgesi”

Örneğin Lagos’ta 20 milyonluk nüfusun 3 milyonu normal şartlarda da yeterli miktarda beslenemiyor. İlan edilen 14 günlük dışarı çıkma yasağının iki hafta daha uzatılması milyonlarca kişinin büyük bir sıkıntıya girmesi anlamına geliyor.

İnsanların süpermarketlere ‘hücumu’ sonrası fiyatlar da hızla artışa geçmiş. İthal pirinç kısa sürede yüzde 11 zamlanırken manyoktan üretilen bir elyaf olan garrinin fiyatı neredeyse iki katına çıkmış.

Hükümet ise dışarı çıkma yasağının ilk haftası 200 bin gıda paketinin dağıtıldığını ve bu sayının en kısa sürede iki milyona ulaşacağını belirtiyor.

Nijerya hükümeti ayrıca yoksullara mali yardımda bulunma ve gıda fişi kuponu verme sözünde de bulunmuş. Fakat sosyal platformlardaki birçok video Lagosluların bu adımları ‘gülünç’ bulduğunu gösteriyor.

Yardım kuruluşları ise yardımları ihtiyaç sahiplerine ulaştırmada güçlük çektiklerini ve yardım kamyonlarının yağmalandığının altını çiziyor. Yardımların dağıtıldığı sırada adeta bir ‘savaş’ın yaşandığını belirten gönüllüler, gıdaların ihtiyaç sahiplerine ulaşması için silahlı görevlilere ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

“Yetersiz tedbirler”

Kenya’da salgının merkezi konumundaki başkent Nairobi’de geceleri çıkma yasağı ilan edilmiş durumda. Bunun yanında hükümet yardımların tek elden dağıtılması için şahısların yardım dağıtmasını da yasakladı. Bu da ölü sayısının daha da artmasına neden olabilir.

Güney Afrika Cumhuriyeti ise Johannesburg ve Pretoria gibi ülkenin en büyük şehirlerinde ilan edilen dışarı çıkma yasağından dolayı 54 bin kişiye gıda yardımında bulunulduğunu açıkladı. Fakat yasağın yürürlüğe girmesinden önce bile ülke nüfusunun yüzde 16’sı yani 12 milyon kişi bu yardımlara muhtaç durumdaydı.