Şanlıurfa Barosu ve AYHED’in Avrupa Birliği destekli çalışmasına göre, 2024 yılı ile 2025’in ilk dokuz ayında kentte en az 1.260 kadın şiddete maruz kaldı, 859 çocuk istismara uğradı; adli süreçlerdeki takipsizlik oranları ve veri eksikliği ise cezasızlık riskini büyütüyor.
Veriler Şiddetin Sürekliliğini Ortaya Koyuyor
Uluslararası insan hakları izleme standartlarına göre hazırlanan bir çalışmaya göre, Şanlıurfa’da kadınlara ve çocuklara yönelik şiddet, yapısal ve süreklilik arz eden bir sorun olarak kayda geçti. Şanlıurfa Barosu ile Adil Yargılanma Hakkına Erişim Derneği’nin (AYHED), Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu işbirliğiyle yürüttüğü proje kapsamında, 2024 yılı ve 2025’in ilk dokuz ayında kentte 1.260 kadının şiddete maruz kaldığı, 859 çocuğun ise istismar edildiği tespit edildi.
Veriler; çocuk istismarı, kadınlara yönelik şiddet ve cinsel suçlar, işkence ve kötü muamele ile nefret suçları başlıklarında oluşturulan dört ayrı komitenin medya taramaları, sivil toplum başvuruları ve baro komisyonlarına yansıyan dosyaları üzerinden derlendi. Proje, Şanlıurfa’yı pilot bölge olarak ele alarak hak ihlallerinin sistematik biçimde izlenmesini ve dijital ortamda arşivlenmesini hedefliyor.
Kadına Yönelik Şiddette Kayıp Veriler, Artan Risk
Projenin hak ihlallerini izleme sorumlularından Avukat Gökhan Dayık’ın paylaştığı bilgilere göre, yalnızca 2024 yılı içinde kentte 708 kadına yönelik şiddet vakası tespit edildi. 2025’in ilk dokuz ayında ise 552 kadının kadın sığınma evlerinden yararlandığı kayda geçti. Ancak Dayık, 2025 yılına ilişkin şiddet verilerine tam olarak erişilemediğine dikkat çekerek, “Bizzat takip edebildiğimiz 40 vakada en az 9 kadın yaşamını yitirdi” dedi.
Bu durum, resmi kayıtların eksikliği ile fiili tablo arasındaki farkın, kadın cinayetleri ve ağır şiddet vakalarının görünmezleşmesine yol açtığına işaret ediyor. İnsan hakları savunucuları, bu boşluğun cezasızlık algısını derinleştirdiği uyarısında bulunuyor.
Çocuk İstismarında Takipsizlik Zinciri
Çocuk Hakları Komitesi’nin çalışmaları, çocuklara yönelik şiddetin hem yaygın hem de büyük ölçüde cezasız kaldığını ortaya koydu. 2024 Ocak ayından bu yana tespit edilen 859 çocuk istismarı vakasının 224’ü takipsizlikle sonuçlandı. İncelenen dosyalar arasında şikâyet yokluğu, cezai ehliyet bulunmaması ve delil yetersizliği gerekçelerinin öne çıktığı belirtildi.
Dayık, çocukların maruz kaldığı şiddetin çoğu zaman kamuoyuna yansımadığını vurgulayarak, Bozova’da bir çocuğun işkence sonucu yaşamını yitirmesi ve bir okulda hademenin öğrenciye sigara söndürdüğü olayın, ancak görünür olabilen örnekler olduğunu söyledi.
İşkence Ve Kötü Muamele Dosyaları Sonuçsuz
İnsan Hakları Komitesi’nin tespitlerine göre, 2024’ten bu yana kentte kolluk kuvvetleri ve kamu görevlilerinin karıştığı yaklaşık 80 işkence ve kötü muamele vakası kayda geçti. Bu dosyaların büyük bölümünün halen sonuçlanmamış olması, yargı süreçlerinin etkinliğine dair soru işaretlerini artırıyor. Dayık, işkence fiillerinin yasal tanımda “eziyet” başlığı altında ele alınmasının da adalet arayışını zorlaştırdığını belirtti.
Cezasızlık Eleştirisi Ve Yapısal Sorunlar
Proje kapsamında hazırlanacak dört ayrı raporun, yalnızca ihlallerin sayısal dökümünü değil, bu ihlallerin nedenlerini ve önlenmesine yönelik politika önerilerini de içereceği belirtildi. İnsan hakları savunucuları, mevcut tabloyu denetim eksikliği, yargı süreçlerindeki gecikmeler ve koruyucu mekanizmaların yetersizliğiyle ilişkilendiriyor.
Şanlıurfa özelinde ortaya konan veriler, Türkiye genelinde kadınlara ve çocuklara yönelik şiddetin münferit değil, yapısal bir sorun olduğuna dair tartışmaları yeniden gündeme taşıyor.
- NHY / Şanlıurfa Barosu, MA
- Şanlıurfa’da 21 Ayda 1.260 Kadın, 859 Çocuk Şiddete Maruz Kaldı - 22 Aralık 2025
- Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet Yine Evde ve En Yakında: Kasım’da 32 Kadın Öldürüldü - 7 Aralık 2025
- Hatay’da Bir Kadın Daha Erkek Şiddetiyle Öldürüldü - 6 Aralık 2025
