İsrail’in Somaliland’ı tanıyan ilk ülke olması, Yemen’e ve Bab el-Mendeb Boğazı’na yakınlık nedeniyle yalnızca diplomatik değil askeri sonuçlar da doğurabilecek bir adım olarak değerlendirilirken, İran destekli Husi hareketi İsrail’i açıkça hedef almakla tehdit etti.
İsrail’in Tanıma Kararı Ve Stratejik Hesaplar
İsrail, Cuma günü aldığı kararla Somaliland Cumhuriyeti’ni egemen bir devlet olarak tanıyan dünyadaki ilk ülke oldu. Somali merkezi hükümeti tarafından “ayrılıkçı bölge” olarak görülen Somaliland, yaklaşık 30 yıldır fiili bağımsızlıkla yönetiliyor. İsrail basını, bu adımın arkasında Somaliland’ın Yemen’e ve stratejik Bab el-Mandeb Boğazı’na olan coğrafi yakınlığının belirleyici olduğuna dikkat çekti.
Times of Israel, İsrail’in Somaliland üzerinden Husilerin Kızıldeniz’deki hareketlerini daha yakından izleyebileceğini ve gerektiğinde askeri operasyon kapasitesini artırabileceğini yazdı.
Husilerden Açık Askeri Tehdit
İran destekli Husi hareketinin lideri Abdul-Malik el-Husi, İsrail’in tanıma kararına sert tepki gösterdi. El-Husi, “İsrail’in Somaliland’daki herhangi bir varlığı, Somali’ye ve Yemen’e yönelik bir saldırı olarak kabul edilecek ve askeri hedef sayılacaktır” ifadelerini kullandı.
Gazze savaşı sırasında Husiler, İsrail’le bağlantılı olduğunu iddia ettikleri ticari gemilere ve doğrudan İsrail’e füze ve İHA saldırıları düzenlemiş, İsrail ise Yemen’deki Husi hedeflerini hava saldırılarıyla vurmuştu. 10 Ekim’deki ateşkes sonrası saldırılar durmuştu; ancak Somaliland kararıyla birlikte yeni bir tırmanma ihtimali gündeme geldi.
Somali Ve Bölgesel Tepkiler
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, İsrail’in kararını tanımayacaklarını açıkladı. Somali Başbakanı Hamza Abdi Bari ise İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun “bölgedeki siyasi boşluklardan yararlanarak Afrika Boynuzu’nda askeri ve stratejik nüfuz kurmayı hedeflediğini” söyledi.
Bu açıklamalar, İsrail’in Somaliland hamlesinin yalnızca ikili bir tanıma kararı değil, Kızıldeniz ve Afrika Boynuzu’nda güç dengelerini etkileyebilecek bir girişim olarak algılandığını gösteriyor.
BM Güvenlik Konseyi Ve Uluslararası Endişeler
İsrail’in adımı üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi acil toplantıya çağrıldı. Aralarında ağırlıklı olarak Müslüman ülkelerin bulunduğu 21 devlet, ortak açıklamayla kararın “Afrika Boynuzu, Kızıldeniz ve küresel güvenlik açısından ciddi sonuçlar doğurabileceği” uyarısında bulundu.
Diplomatik çevrelerde, tanıma kararının Yemen merkezli gerilimi yeniden tırmandırabileceği ve uluslararası deniz ticaretini tehdit eden Husi saldırılarını artırabileceği endişesi dile getiriliyor.
Gazze Savaşı Bağlamı Ve ABD Faktörü
Güvenlik Konseyi toplantısıyla eş zamanlı olarak ABD Başkanı Donald Trump ile İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Florida’daki Mar-a-Lago’da Gazze’nin geleceğini görüşmesi bekleniyor. ABD basınında yer alan değerlendirmeler, Netanyahu’nun barış sürecini ağırdan aldığı ve savaşın yeniden alevlenebileceği yönünde.
Uzmanlar, İsrail’in Somaliland’ı tanımasının, Gazze savaşı sırasında Yemen’den İsrail’e yönelik saldırılara karşı daha yakın ve etkili bir askeri baskı noktası oluşturma arayışıyla da bağlantılı olabileceğine dikkat çekiyor.
- NHY / dpa, Times of Israel, BM Güvenlik Konseyi açıklamaları, Axios, El-Kahira El-İhbariya
