Trump ile Putin Alaska’da Buluştu: Sürpriz Başlangıç, Kritik Beklentiler

ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Alaska’nın Anchorage kentinde düzenlenen zirvede ilk kez bir araya geldi. Her iki lider de aynı anda uçaklarından inerek kırmızı halıda tokalaştı. Ardından, protokolde beklenmedik bir şekilde aynı araca binerek toplantı yerine birlikte hareket etti.

Bu buluşma, bir ABD Başkanı ile Putin’in dört yılı aşkın sürenin ardından gerçekleştirdiği ilk doğrudan temas oldu. Biden döneminde Ukrayna savaşı nedeniyle iki ülke ilişkileri donma noktasına gelmiş, diplomatik görüşmeler neredeyse tamamen kesilmişti.

Birebir Görüşme Yerine Altılı Masa

Başlangıçta planlanan ikili görüşme iptal edilerek, iki ülke heyetleriyle birlikte altılı formata geçildi. Beyaz Saray’ın açıklamasına göre, Trump’a toplantıda Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve özel temsilci Steve Witkoff eşlik edecek. Bu kararın, Trump’ın tek başına Putin’le karşı karşıya kalarak tartışmalı taahhütlerde bulunmasını önlemek amacıyla alındığı değerlendiriliyor.

Trump, Alaska’ya giderken yaptığı açıklamada, Ukrayna’nın masada olmadığı hiçbir anlaşmayı imzalamayacağını belirtti. Washington’un temel hedefinin “acil bir ateşkes” olduğunu vurgulayan Trump, “Ben Ukrayna adına müzakere etmeyeceğim, onların kendi kararlarını vermesi gerekir” ifadelerini kullandı.

Ukrayna ve Avrupa’dan Kaygılar

Zirve, özellikle Kiev ve Avrupa başkentlerinde endişeyle takip ediliyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, görüşmeye davet edilmemesine rağmen ileride Trump ve Putin’le üçlü bir toplantı umduğunu dile getirdi. Kiev yönetimi, toprak kayıplarını kesin bir dille reddederken, Batı’da da Trump’ın Moskova’ya taviz verebileceği yönünde kaygılar artıyor.

Avrupa ülkeleri, Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in öncülüğünde ABD ile ortak bir tutum geliştirmeye çalıştı. Avrupa tarafı, ateşkes olmadan müzakere yapılmaması gerektiğini, olası toprak pazarlıklarının da mevcut cephe hattı üzerinden değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Viyana Sözleşmesi çerçevesinde Rusya’nın işgallerine meşruiyet kazandıracak herhangi bir adım kesin biçimde reddediliyor.

Anchorage’da Protestolar

Zirve öncesinde Anchorage sokaklarında protestolar düzenlendi. Ukrayna yanlısı gruplar Putin’in ABD’ye davet edilmesini tepkiyle karşıladı. Kremlin lideri, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısından bu yana Batı’da büyük ölçüde tecrit edilmişti. Trump’ın daveti, Putin’i bu izolasyondan çıkaran önemli bir adım olarak yorumlanıyor.

Buna karşın Trump, Putin’i “zeki bir adam” olarak nitelendirerek, saygısını dile getirdi. ABD Başkanı, ekonomik ilişkilerde ilerleme için barışın ön şart olduğunu belirtti: “Eğer Putin anlaşma istemezse, Rusya’ya ciddi ekonomik yaptırımlar yolda.”

İkinci Zirve Planı

Trump, Alaska’daki görüşmeyi bir “ön hazırlık” olarak tanımladı ve asıl kritik zirvenin ileride yapılacak üçlü toplantı olacağını söyledi: “İkinci görüşme çok ama çok önemli olacak. Çünkü asıl anlaşma orada yapılacak.”

Putin ise ABD’nin çabalarını övdü, “Kavgaları durdurmak ve tüm tarafların çıkarına bir anlaşmaya varmak için samimi çabalar harcanıyor” dedi. Ancak Moskova, ateşkes için hâlâ Batı’nın silah desteğini kesmesini şart koşuyor.