Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’nin brüt dış borç stoku 30 Haziran itibarıyla 547,7 milyar dolarla rekor seviyeye çıktı. Böylece dış borç, milli gelirin yüzde 37,2’sine karşılık geldi. Net dış borç stoku ise 295 milyar dolar olarak kaydedildi ve bu rakamın milli gelire oranı yüzde 20 düzeyinde gerçekleşti.
Bakanlık açıklamasında, Hazine garantili dış borcun 15,2 milyar dolar, kamu net borç stokunun 8 trilyon 932 milyar lira ve AB tanımlı genel yönetim borç stokunun 12 trilyon 647 milyar lira olduğu belirtildi. Bu veriler, kamu borcunun milli gelire oranının yüzde 17, genel yönetim borcunun ise yüzde 24,1 düzeyine yükseldiğini ortaya koydu.
Özel Sektörün Borçlanmasında Hızlı Artış
Brüt dış borcun dağılımına bakıldığında, 290,1 milyar dolarlık kısmı özel sektör, 29,3 milyar doları Merkez Bankası, 228,3 milyar doları ise kamuya ait bulunuyor. Son bir yılda özel sektörün borcu 42 milyar dolar, kamunun borcu ise 15,5 milyar dolar artarken, Merkez Bankası borcu 15,4 milyar dolar azaldı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in göreve geldiği son iki yılda dış borç stoku toplam 78,7 milyar dolar artış gösterdi. Bu dönemde özellikle özel sektör borçlanması dikkat çekti. Özel sektörün brüt dış borcu iki yılda 62,5 milyar dolar yükselirken, önceki iki yılda bu artış sadece 2,9 milyar dolarla sınırlı kalmıştı.
Şirketler Döviz Borçlanmaya Yöneldi
Uzmanlara göre, son iki yılda TL kredi faizlerindeki yükseliş ve kredi risk primindeki gerileme, büyük şirketleri yurt içi ve yurt dışında döviz cinsi borçlanmaya yönlendirdi. Bu eğilim, özel sektör borçlarının hızla artmasında temel etkenlerden biri olarak öne çıkıyor.
Türkiye’nin dış borç stokundaki bu yükseliş, küresel finansal piyasalardaki dalgalanmalar ve iç ekonomik dengeler açısından dikkatle izleniyor.
