CHP’li Gürer: “Verimli Tarım İçin Toplulaştırma Şart Ama Uygulama Yanlış”

CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de tarımın temel sorunlarından birinin parçalanmış araziler olduğunu belirterek, toplulaştırma çalışmalarındaki aksaklıklara dikkat çekti. Gürer, miras yoluyla veya kamu yatırımları nedeniyle bölünen arazilerin verim kayıplarına neden olduğunu vurguladı.

Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) verilerini paylaşan Gürer, 5 dekarın altında üretim yapan 154 bin 399 çiftçi bulunduğunu söyledi. Gürer, “Küçük aile tipi işletmeleri genelde bahçe tipi üretim yapıyor. Ancak ÇKS’ye kayıtlı olmayan binlerce parçalı arazi de var. Bu durum üretimde ciddi kayıplara yol açıyor” dedi.

“Toplulaştırma tarım için ihtiyaçtır”

Toplulaştırma çalışmalarının ilk kez 1960’ta Toprak Su Genel Müdürlüğü tarafından başlatıldığını ancak kurumun sonradan kapatıldığını hatırlatan Gürer, 2014 yılında çıkarılan düzenlemeyle sürecin hızlandırılmasının amaçlandığını belirtti. Buna rağmen köylerde şikâyetlerin arttığını ifade eden Gürer, “Mahkemeye başvurular, itirazlar ve süreçlerin uzaması toplulaştırmanın sağlıklı yürütülmediğini gösteriyor” diye konuştu.

Verimli tarım için toplulaştırmanın zorunlu olduğunu söyleyen CHP’li vekil, “Miras yoluyla bölünen arazilerde hem ekimden vazgeçiliyor hem de sınırlı verimlilik sağlanıyor. Alet ve ekipman daha çok çalışmak zorunda kalıyor, çiftçi daha parçalı iş yapıyor ve geliri azalıyor. Toplulaştırma tarım için ihtiyaçtır” ifadelerini kullandı.

Çiftçilere zarar ödemesi yapıldı

Gürer, 2020-2024 yılları arasında toplulaştırma uygulamaları sırasında zarar gören 13 bin 619 çiftçiye ödeme yapıldığını hatırlatarak, bunun uygulamadaki sorunların açık göstergesi olduğunu dile getirdi. “2024 yılı arazi toplulaştırmalarında açılan dava sayısı 561, devam eden dava sayısı ise 2 bin 822. Bu tablo, uygulamanın köklü sorunlar içerdiğini gösteriyor” dedi.

“Köylüler ‘hakkım gasbedildi’ diyor”

CHP’li Gürer, köylülerin en çok dile getirdiği şikayetleri aktararak, “Vatandaş, ‘Benim sulak arazime verimsiz toprak ekleyerek toplulaştırma yaptılar. Hakkım gasbedildi’ diyor. Bu nedenle davalar açılıyor. Dünyanın farklı ülkelerinde de toplulaştırma uygulanıyor çünkü bölünmüş araziler verim kaybına yol açıyor. Türkiye 2014 düzenlemesiyle süreci hızlandırmaya çalıştı ama eksiklikler hâlâ devam ediyor” değerlendirmesinde bulundu.

Toplulaştırmanın doğru biçimde uygulanması halinde yalnızca verim artışı değil, aynı zamanda yol, su ve kanalet gibi altyapı sorunlarının da çözülebileceğini söyleyen Gürer, “Gittiğimiz köylerde tapu ve kadastroya dair ciddi şikâyetler var. İktidar bu şikâyetleri acilen dikkate almalı. Kırsala dönüşün yolu da toplulaştırma ve tapu kadastro sorunlarının çözümünden geçiyor” dedi.