DEM Partili Cengiz Çandar: “ABD ile ilişkilerde ciddi bir otopsiye ihtiyaç var”
Yeni Yol Partisi’nin gündem önerisine ilişkin Meclis oturumunda konuşan DEM Parti Amed Milletvekili Cengiz Çandar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyaretine ilişkin dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu. Çandar, AKP iktidarının yürüttüğü dış politikayı “ilk düğmesi yanlış iliklenmiş bir gömlek” olarak nitelendirirken, “Aldığınızı zannettiğiniz şeyler hâlâ Kongreye bağlı; Trump size söz vermiş olsa bile bu onun yetkisinde değil” ifadelerini kullandı.
“S-400’den başlayan zincirleme hata”
Çandar, Erdoğan’ın ABD temaslarını değerlendirdiği konuşmasında, Türkiye’nin dış politika tercihlerini sert biçimde eleştirdi. S-400 füzelerinin alınmasıyla başlayan süreci “dış politikanın yanlış iliklenmiş ilk düğmesi” olarak tanımlayan Çandar, şu ifadeleri kullandı:
“Rusya’dan 2,5 milyar dolar ödeyerek alınan S-400’lerin niçin alındığı hâlâ net değil. Bu füzeleri kime, ne zaman, nasıl kullanacağınız belli değil. Bunun sonucu olarak Türkiye, F-35 savaş uçağı programından çıkarıldı, CAATSA yaptırımlarıyla karşı karşıya kaldı ve milyarlarca dolarlık zarara uğradı. Arkasından da Amerika ile ilişkiler tıkanmış bir hale geldi.”
DEM Partili milletvekili, hükümetin dış politikadaki yönsüzlüğünü, “Bir BRICS’e koşup, bir Şanghay Beşlisine yönelip bunun adına ‘çok yönlü dış politika’ denmesi, aslında başı kesik tavuk gibi koşuşturan bir görüntü” sözleriyle eleştirdi.
“Fotoğraf uğruna milyar dolarlık tavizler”
Çandar, Erdoğan’ın ABD ziyaretine ilişkin kulis bilgilerini de paylaştı. İktidarın Beyaz Saray’da fotoğraf verebilmek için yoğun girişimlerde bulunduğunu öne süren Çandar, “Dışişleri kaynaklarından biliyorum; başvuru yapıldı ama olumlu yanıt alınamadı” dedi.
Bu süreçte hükümetin, ABD’ye ekonomik tavizler verdiğini savunan Çandar, “Vergi indirimi, Boeing alımı ve LNG anlaşmaları bu hevesli diplomasiyle bağlantılı” ifadelerini kullandı. Çandar, özellikle Boeing anlaşmasına dikkat çekerek şöyle konuştu:
“Türkiye, 225 adet Boeing alımı için anlaşma yapıyor. Güney Kore 50, Katar 210 alırken, biz 225’e çıkıyoruz. Üstelik 20 yıllık, 43 milyar dolarlık LNG gaz anlaşması da cabası. Peki karşılığında ne aldık? Aldığınızı zannettiğiniz şeyler hâlâ Kongreye bağlı. Trump size söz vermiş olsa bile bu onun yetkisinde değil. Trump kazançlı çıktı, Türkiye’nin ne kazandığı ise belli değil.”
“Dış politika için ciddi bir otopsi şart”
Çandar, Türkiye’nin ABD ile ilişkilerinde “görünür bir strateji eksikliği” bulunduğunu belirterek, “Bu durum her türlü spekülasyona açık hale geldi” dedi.
Konuşmasının sonunda dış politikanın kapsamlı biçimde tartışılması gerektiğini vurgulayan Çandar, şu çağrıyı yaptı:
“Dış politikanın tümü ve felsefesi artık tartışılmalı. En önemlisi, Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkilerde bir otopsi yapılması, hem içeride hem dışarıda Türkiye’nin itibarının yeniden inşası için zorunludur.”
