FAO: Dünya Gıda Fiyatları Sabit, 2025’te Hububat Rekoru Bekleniyor

Roma – Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Ağustos ayında dünya gıda emtia fiyatlarının büyük ölçüde sabit kaldığını duyurdu. Et, şeker ve bitkisel yağdaki artışlar, hububat ve süt ürünlerindeki düşüşlerle dengelenirken, 2025 için küresel hububat üretiminde yeni bir rekor öngörülüyor.

Küresel Endeks Yatay Seyirde

FAO Gıda Fiyat Endeksi, Ağustos 2025’te 130,1 puan seviyesinde ölçüldü. Bu rakam Temmuz ayındaki 130,0 puanın hemen üzerinde bulunurken, bir yıl öncesine göre %6,9 artış anlamına geliyor.

Endeks; bitkisel yağ, hububat, et, süt ürünleri ve şeker fiyatlarının seyrini yansıtarak uluslararası gıda piyasalarının nabzını tutuyor.

Yağlar, Et ve Şeker Yükseldi

Bitkisel Yağ Endeksi, %1,4 artışla son üç yılın zirvesine çıktı. Palm, ayçiçeği ve kolza yağı fiyatları yükselirken, dünya soya yağı fiyatları bol arz beklentisiyle geriledi. Endonezya’nın biyodizel harmanlama oranını artırma planı da yükselişi destekledi.

Et Fiyat Endeksi ise %0,6 artarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. ABD’deki güçlü talep ve Çin’in ithalatındaki artış, Avustralya ve Brezilya’nın ihracat fiyatlarını yukarı çekti. Koyun eti fiyatları yükseldi, domuz eti sabit kalırken, kanatlı eti fiyatları Brezilya kaynaklı yüksek arz nedeniyle düştü.

Şeker fiyatları da beş aylık düşüşün ardından %0,2 yükseldi. Brezilya’da şeker kamışı veriminde endişeler ve güçlü ithalat talebi artışa yol açarken, Hindistan ve Tayland’daki yüksek üretim beklentileri yükselişi sınırladı.

Hububat ve Süt Ürünlerinde Düşüş

Hububat Endeksi, %0,8 geriledi. AB ve Rusya’daki yüksek hasatlar buğday fiyatlarını düşürürken, ABD’de yem ve etanol talebiyle mısır fiyatları yükseldi. Pirinç fiyatları ise özellikle Indica çeşitlerindeki rekabet nedeniyle azaldı.

Süt ürünlerinde de %1,3 düşüş kaydedildi. Tereyağı, peynir ve süt tozu fiyatları, özellikle Asya’daki zayıf ithalat talebi nedeniyle geriledi.

2025’te Rekor Hububat Üretimi

FAO’nun tahminine göre, 2025 küresel hububat üretimi 2,961 milyar ton olacak. Bu miktar, geçen yıla göre %3,5 artışla yeni bir rekor anlamına geliyor.

  • Mısır: ABD ve Brezilya’daki üretim artışıyla küresel mısır üretimi yukarı yönlü revize edildi. Toplam kaba tahıl üretimi 1,601 milyar tona çıkarak %5,9 artış gösterdi.
  • Buğday: Küresel buğday üretimi 804,9 milyon ton ile geçen yılın %0,8 üzerinde öngörülüyor. Çin’de verim düşse de AB’deki yüksek üretim rakamları denge sağladı.
  • Pirinç: Dünya pirinç üretiminin 555,5 milyon ton ile rekor seviyeye ulaşması bekleniyor. Bangladeş, Hindistan, Endonezya, Çin ve Brezilya’daki artışlar, ABD, Nepal ve Tayland’daki düşüşleri telafi edecek.

Tüketim, Stoklar ve Ticaret

2025/26 döneminde küresel hububat tüketiminin 2,922 milyon tona çıkacağı tahmin ediliyor. Özellikle mısır ve buğdayın hayvancılık ve su ürünleri yetiştiriciliğinde daha fazla kullanılacağı öngörülüyor.

Hububat stoklarının ise 2026 sonunda %3,7 artışla 898,7 milyon tona ulaşması bekleniyor. Böylece stok/kullanım oranının %30,6’ya yükselerek arz güvenliği açısından rahat bir görünüm sunduğu kaydediliyor.

Küresel hububat ticareti ise %1,4 artışla 493,4 milyon tona ulaşacak. Çin, Pakistan, Suriye ve Türkiye’nin buğday talebi, ayrıca Bangladeş, Gana ve Gine-Bissau’nun artan pirinç ithalatı bu büyümeyi destekleyecek.

Gübre Fiyatlarındaki Risk

FAO bünyesindeki Tarım Piyasa Bilgi Sistemi (AMIS) raporunda ise gübre fiyatlarına dikkat çekildi. Özellikle azotlu gübrelerdeki artışın, ürün fiyatlarını geride bırakarak birçok bölgede kullanım oranlarını düşürebileceği ve verimi olumsuz etkileyebileceği uyarısı yapıldı