Her yıl 1 Ekim, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından “Dünya Yaşlılar Günü” olarak kutlanıyor. Bu gün, yaşlanan dünya nüfusunun sorunlarının ele alınması, yaşlıların sağlık, sosyal ve ekonomik koşullarının iyileştirilmesi ve farkındalık oluşturulması amacıyla önemli bir fırsat sunuyor. AA muhabirinin derlediği verilere göre, BM’nin son tahminleri, 2030 yılına kadar küresel nüfusun yaklaşık 8,5 milyara, 2050’de ise 9,7 milyara ulaşacağını gösteriyor. Özellikle 2030 yılı itibarıyla 65 yaş ve üzerindeki bireylerin sayısının genç nüfusu geçeceği öngörülüyor.
Yaşlı Nüfus Artış Hızı
Küresel ölçekte 65 yaş ve üzeri bireylerin sayısının 2050 yılında 1,6 milyara ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu durum, yaşlıların dünya nüfusunun yüzde 16’sından fazlasını oluşturması anlamına geliyor. 1950’de her 20 kişiden 1’i 65 yaş ve üzerindeyken, bu oran 2021’de 10 kişide 1’e, 2050 yılında ise 6 kişide 1’e yükselecek.
En Yaşlı Nüfus Asya ve Avrupa’da
BM’nin 2023 Dünya Sosyal Raporu’na göre, en yaşlı nüfus Asya ve Avrupa’da bulunuyor. Özellikle Japonya, nüfusunun yüzde 30’unun 65 yaş ve üzeri olduğu bir ülke olarak dikkat çekiyor. Bunu yüzde 23 ile İtalya takip ediyor. Ayrıca, Finlandiya, Portekiz ve Yunanistan gibi ülkelerde de yaşlı nüfus oranı yüzde 22 seviyesinde seyrediyor. Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi ve Güney Kore’de ise yaşlı nüfusun oranının yüzde 40’a ulaşarak Japonya’yı geçeceği öngörülüyor.
Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Zorluklar
Yaşlanma süreci, gelişmekte olan ülkelerde daha hızlı ilerliyor. 2050 yılına kadar dünya genelindeki yaşlı nüfusun büyük çoğunluğunun bu ülkelerde bulunması bekleniyor. Gelişmiş ülkeler, yaşlıların toplumsal ihtiyaçlarını karşılamak için uzun süredir politikalar üretirken, birçok gelişmekte olan ülke bu gereksinimleri karşılayacak altyapıya sahip değil. Bu durum, bu ülkelere yönelik acil bir harekete geçme çağrısını gündeme getiriyor.
Onurlu Yaşlanma Teması
1 Ekim “Dünya Yaşlılar Günü” kapsamında, bu yıl 34’üncü kez kutlanan etkinliklerin teması “Onurlu Yaşlanma: Dünya Genelinde Yaşlı Bireyler için Bakım ve Destek Sistemlerinin Güçlendirilmesinin Önemi” olarak belirlendi. Yaşlanan nüfusa sahip toplumların, bu yaş grubuna uyum sağlaması ve gerekli sosyal ve fiziksel çevreyi oluşturmaları bekleniyor.
Yaşlı bireyler için sağlık, bakım ve sosyal hizmetlere olan talep artarken, BM, ileri yaştakilere yönelik bakım ve destek sistemlerinin güçlendirilmesi ve mevcut mevzuatların yeniden gözden geçirilmesi çağrısında bulunuyor. Bu bağlamda, yaşlı bireylerin haklarının korunması, onurlarına saygı gösterilmesi ve ihtiyaçlarının dikkate alınması hedefleniyor.