Kadınlar erkeklerden yüzde 23 daha az ücret alıyor

8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesinde dünya ekonomisinde kadının yerini inceleyen İngiliz yardım kuruluşu Oxfam’ın “Kadınlar için İşleyen Bir Ekonomi” başlığıyla yayımladığı raporda mevcut neoliberal ekonomik modelin, ayrımcı toplumsal normlarla birleşerek ekonomide ve iş yaşamında cinsiyet eşitsizliği yarattığı ifade edildi. Kadınların ekonomik olarak güçlenmesinin ekonominin bir bütün olarak güçlenmesini sağlayacağının belirtildiği raporda Oxfam, mevcut ekonomik modelin reddedilmesi ve kadın-erkek eşitliğine dayanan, yalnızca yüzde 1’lik zengin kesim için değil herkes için işleyen “insani bir ekonomik model” inşa edilmesi için çağrıda bulundu.

Raporda neoliberal ekonomik modelin kadınların ekonomik olarak güçlenmesini nasıl engellediği üç başlık altında incelendi. Buna göre:

  • İşçilerin haklarının gasp edilmesine ve ücretlerin düşmesine yol açan neoliberal politikaları izleyen ülkeler, ekonomik kalkınma stratejilerinde, daha çok kadınların çalıştığı ucuz ve güvencesiz işleri önceliklendiriyor.
  • Eğitim, sağlık ve sosyal koruma gibi kamu hizmetlerine yapılan yatırımların azalması kadınların ücretsiz bakım işlerinde daha fazla sorumluluk almasına neden oluyor.
  • Emek örgütlenmesinin önündeki engeller ve zenginlerin ekonomi politikaları üzerindeki etkisi kadınların söz söylemesini ve ekonomik karar alma mekanizmalarında yer almasını engelliyor.

Rakamlarla dünya ekonomisinde kadın

Raporda kadınların dünya ekonomisindeki yeri ile ilgili verilen rakamlardan bazıları şöyle:

  • Dünya üzerinde ücretli çalışan kadınların sayısı erkeklerden 700 milyon daha az
  • Yaklaşık 600 milyon kadın ev içi işler ve geçimlik tarım gibi güvencesiz işlerde çalışıyor
  • Kadınlar ücretli bir işte çalışsalar dahi ücretsiz ev içi işlere erkeklerden 2-10 kat daha fazla zaman harcıyor
  • Kadınlar ücretli ve ücretsiz işlerin toplamında erkeklere göre ortalama olarak yılda 1 ay daha fazla çalışıyor
  • İstismara uğrama riski yüksek olan ev içi işlerde çalışanların yüzde 80’i kadın ve bunların önemli bir bölümünü göçmen kadınlar oluşturuyor
  • Kadınların aldığı ortalama ücret erkeklerden yüzde 23 daha düşük
  • Annelik cezalandırılırken babalık ödüllendiriliyor: Çocuk sahibi olan kadınlar çocuksuz kadınlardan daha düşük ücret alırken, çocuk sahibi olan erkekler çocuksuz erkeklerden daha yüksek ücret alıyor
  • 2016 yılında ekonomideki cinsiyet eşitliği 2008 seviyesine gerilemiş durumda
  • Cinsiyet eşitsizliği gelişmekte olan ülkelerde kadınlara yılda 9 trilyon dolara mal oluyor
  • İlerlemenin mevcut hızı göz önüne alındığında kadınların “eşit işe eşit ücret” alması 170 yılı bulacak

Ayrımcı toplumsal normlar

Rapora göre kadını değersiz gören ayrımcı toplumsal normlar kadınların ekonomideki konumunun belirlenmesinde önemli bir rol oynuyor. Gelişmiş ülkelerde, pek çok işin “kadın işi” olarak görüldüğü ve ortalama ücretin ülke ortalamasından % 70 daha düşük olduğu hizmet sektöründe erkeklerden çok kadınlar çalışıyor. Gelişmekte olan 67 ülkede yapılan bir araştırmaya göre her beş erkekten biri kadınların dışarıda çalışmasına karşı.

Bu toplumsal normlar pek çok ülkede yasal düzenlemelerle de destekleniyor. 155 ülkede kadınların ekonomik haklarını sınırlayan en az bir kanun bulunuyor. Bunların 18’inde erkeklere eşlerinin çalışmasına izin vermeme hakkı tanınırken 100 ülkede kadınların erkeklerle aynı işleri yapmaları yasak.

Çeviri-haber: SiyasiHaber

Raporun tamamı: https://www.oxfam.org/sites/www.oxfam.org/files/file_attachments/bp-an-economy-that-works-for-women-020317-en.pdf