2023 yılının ilk 5 ayında en fazla harcama gıda ve konuta yapıldı

9 Haziran 2023

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılının ilk 5 ayında Türkiye’de en fazla harcama yapılan iki kalemin gıda ve konut olduğu ortaya çıktı. Gıda harcamaları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,2 artarak ortalama aylık 1.042 TL’ye yükseldi. Konut harcamaları ise yüzde 15,6 artarak aylık ortalama 1.016 TL oldu. Bu iki kalem, toplam tüketici harcamalarının yüzde 44,6’sını oluşturdu.

TÜİK’e göre gıda ve konut harcamalarındaki artışın en önemli nedenlerinden biri, pandemi nedeniyle evde kalma süresinin uzaması ve dışarıda yeme içme alışkanlıklarının azalması olarak gösteriliyor. Ayrıca, gıda fiyatlarında yaşanan yüksek enflasyon da harcamaları artıran bir diğer faktör. Konut harcamalarındaki artışta ise kira, elektrik, su, doğalgaz gibi giderlerin yanı sıra evde çalışma ve eğitim nedeniyle internet ve telefon faturalarının da etkili olduğu belirtiliyor.

TÜİK verilerine göre, gıda ve konut harcamalarından sonra en fazla harcama yapılan üçüncü kalem ise ulaştırma oldu. Ulaştırma harcamaları yüzde 14,8 artarak aylık ortalama 583 TL’ye çıktı. Bu kalemin artışında ise akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin rol oynadığı ifade ediliyor.

Tüketici harcamalarının diğer kalemlerinde ise şu değişimler yaşandı: Eğlence ve kültür harcamaları yüzde 9,4 artarak aylık ortalama 223 TL oldu. Giyim ve ayakkabı harcamaları yüzde 8,7 artarak aylık ortalama 213 TL oldu. Sağlık harcamaları yüzde 7,9 artarak aylık ortalama 197 TL oldu. Eğitim harcamaları yüzde 6,5 artarak aylık ortalama 184 TL oldu. Ev eşyası harcamaları yüzde 5,4 artarak aylık ortalama 171 TL oldu. Alkollü içecekler ve tütün harcamaları ise yüzde 2,7 azalarak aylık ortalama 136 TL oldu.

Bu veriler, Türkiye’de tüketicilerin gelirlerinin büyük bir kısmını temel ihtiyaçlara ayırdıklarını gösteriyor. Gıda ve konut gibi zorunlu harcamalardaki artışın tasarruf imkanlarını azalttığı ve diğer tüketim kalemlerine yönelik talebi baskıladığı söylenebilir.