Sinop’ta nükleer santrali yapacak şirketin Fransa’daki reaktörü kusurlu çıktı

Sinop’ta yapılması planlanan Türkiye’nin ikinci nükleer santralinin reaktörünü Japon Mitsubishi Heavy Industries’le (MHI) birlikte üretecek Areva şirketinin, Fransa’da yapımı süren nükleer santral için kurduğu reaktörün kusurlu olduğu tespit edildi.

Basınç kazanında imalat hatası

Normandiya bölgesindeki Flamanville’deki nükleer santralin EPR tipi reaktörünün çelik basınç teknesinin yeterince dayanıklı yapılmadığı ortaya çıktı.

Fransız Nükleer Güvenlik Otoritesi’nin nisan ayı başlarında yaptığı denetimin ardından, reaktörün kazanının hem kapağının hem de tabanının basınca direnç değerlerinin olması gerekenden düşük olduğu tespit edildi. Buhar tedarik sisteminin merkezindeki bu hata, 13 metre uzunluğunda, 5 metre genişlikteki kazanın üretildiği çeliğin yeterince güçlü imal edilmemesinden kaynaklanıyor.

Durumun ciddiyetini açıklayan kurumun başkanı Pierre Franck Chevet, hatanın çok ciddi olduğunu belirterek, kazanın dayanıklılık sorunu kesin olarak çözülmeden projeyi onaylayamacaklarını söyledi.

Yeniden imal edilecek

Kazanın üreticisi Areva ise yeni kalite kontrol için çalışmaların başlatıldığını ve ilk sonuçların gelecek sonbaharda alınacağını duyurdu.

Chevet ise eğer 60 ile 100 yıl arasında ömrü olduğu düşünülen kazan, yeni testlerden geçemezse kazanı yeniden imal ederek değiştirmekten başka çare olmadığını söyledi.

Areva’nın hatalı kazanı, Ocak 2014 tarihinde yapımı devam eden santralin reaktör merkezine yerleştirilmişti. Eğer kusurlu kazan testlerden geçemez ve yeniden yapımına başlanırsa, santralin hem bitim süresi uzayacak hem de maliyet artışına yol açacak. Öte yandan Greenpeace Fransa, kazanın yeniden yerine yerleştirilemeyeceği görüşünde.

Finlandiya’da da kaynak kalitesi eleştirisi

Sinop’ta Türkiye’nin ikinci nükleer santralinin dünyada ilk kez yapılacak Atmea tipi reaktörünn yapımını Mitsubishi ile birlikte üstlenecek Areva’ya yönelik kuşku uyandıracak ilk kusur bu değil.

Küresel Eylem Grubu’na göre, Finlandiya’da Areva’nın inşa ettiği EPR tipi reaktör de Finlandiya Nükleer Otoritesi tarafından projedeki kaynak kalitesi açısından eleştirilmişti. Otorite, talimatların düzgün izlenmediğini ve evrakların tesliminde gecikmeler olduğunu kaydetmişti. Fin Nükleer Konsorsiyumu Fennovoima, Areva’yı 2013’te EPR modeli bir nükleer santral yapımı için aday listesinden çıkardı.

Öte yandan, çelik kazanının kusurlu imal edildiği Flamanville’deki santralin inşaat bedeli de 3.3 milyar’dan 8.5 milyara yükseldi ve 2014’te yapılması planlanan santralin son hatayla birlikte ne zaman bitirileceği belli değil.

Fransa iptal etmişti, Türkiye’de

Areva’nın Mitsubishi’yle birlikte Sinop’ta yapacağı nükleer santralse EPR (European Pressiruzed Reactor- Avrupa Basınçlı Reaktörü) tipi değil, dünyada ilk kez üretilecek olan Atmea tipi olacak.

İki şirketin birlikte geliştirdikleri Atmea, yeni jenerasyon basınçlı su reaktörü olarak inşa edilecek ve 1100 megavatlık enerji üretecek. İlk olarak Fransa’da yapılması planlanan Atmea tipi santral projesi, Fransa’da iptal edilince ilk kez Türkiye’de inşa edilmiş olacak. Uzman olduğu EPR’de imalat hatası fark edilen Areva’nın, bu yeni jenerasyon reaktörü nasıl inşa edeceğiniyse zaman gösterecek.