Türkiye

İngiliz uzman çifte depremi değerlendirdi: Türkiye’de ‘en kötü senaryo’ yaşandı

Yazar

7 Şubat 2023

İngiliz deprem bilim uzmanı Dr. Stephen Hicks Kahramanmaraş merkezli çifte depremi “olabilecek en kötü senaryo” olarak değerlendirdi. Buna karşın Hicks, meydana gelen yüksek can kaybı ve hasarın Türkiye’deki yapılaşma kuralarının yeterince sıkı olmamasından kaynaklanabileceğine dikkat çekti.

İngiltere’deki University College London’daki Yer Bilimleri Fakültesinde sismolojik hesaplamalar üzerine çalışan Dr Stephen Hicks, Türkiye’nin altında Amerikan Jeolojik Araştırma Kurumu’na göre 7,8 büyüklüğünde yaşanan depremin yüzeye 10 kilometreden yakın meydana gelmesini “en kötü senaryo” olarak tanımladı ve bu nedenle çok güçlü sarsıntılar yaşandığını belirtti.

Türkiye’nin biri Kuzey Anadolu diğeri Doğu Anadolu olarak adlandırılan iki büyük fay hattı üzerinde bulunduğunu ve İstanbul’un doğusunda yer alan Kuzey Anadolu fay hattındaki sismik bir tehlikenin İstanbul açısından büyük kaygı yarattığını hatırlatan Hicks, Kahramanmaraş’taki depremlerin Doğu Anadolu fay hattındaki hareketlilikten kaynaklandığını belirtti.

Sismometrelerle gözlemlerin başladığı 1900’lü yıllardan bu yana bu hatta bu büyüklükte bir deprem kaydedilmediğini ifade eden Hicks, bu tarihten önce benzer depremlere dair tarihi kanıtların olduğunun altını çizdi. Hicks “Yani bence Türkiye’nin güneydoğusunda çok büyük depremler olabilir, sadece bunlar çok daha geniş bir zaman aralığında gerçekleşebilir.” diye konuştu.

“Hala güçlü artçı ihtimali var”

Dr Hicks Kahramanmaraş’ta yaşanan iki depremi birbirine yakın yerlerde, aynı zamanda ve benzer büyüklükte meydana gelmesi sebebiyle “çifte deprem” olarak tanımladı.

Çifte depremlerin sıra dışı olduğunu, ancak okyanus altında meydana gelerek daha büyük tsunamilere yol açan bazı örneklerinin görüldüğünü belirten uzman çifte depremin arama kurtarma çalışmalarına olumsuz etkisinin olabileceğinin altını çizdi.

AFP haber ajansına konuşan Hicks artçı sarsıntılara da değinerek “”Yüz binlerce olmasa bile, on binlerce artçı şok olacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bunların çoğunun küçük olmasını ve hasara yol açmamasını umuyoruz, ancak ne yazık ki hala güçlü artçı şokların olma ihtimali var.” diye açıkladı.

İnşaat kuralları

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) verilerine göre depremlerden ilki 7,7 büyüklüğünde Pazarcık ilçesi merkezli, ikincisi ise 7,6 büyüklüğünde Elbistan ilçesi merkezli yaşandı. Şimdiye kadar en büyüğü 6,6 büyüklüğünde 50’ye yakın artçı sarsıntı tespit edildi.

Yine AFAD’ın açıkladığı resmi verilere göre bin 498 kişi deprem nedeniyle hayatını kaybetti. 10 ili vuran depremde 8 bin 533 kişi de yaralandı. Dr Hick, bu depremlerdeki can kaybı ve hasarın bu kadar yüksek olmasını inşaat kurallarına bağladı.

Hicks “Bu deprem daha katı inşaat kurallarının olduğu daha gelişmiş bir ülkede, örneğin Japonya gibi çok sayıda büyük depremin yaşandığı bir yerde meydana gelmiş olsaydı, belki de hasar çok daha az yaygın olurdu.” diye konuştu.

Hicks bir çok depremde olduğu gibi bu durumda yine bazı binaların yıkılabileceğini, ancak Türkiye’deki kadar çok sayıda ve yaygın yıkımın olmayabileceği yorumunu getirdi.

Ek kaynaklar • AFP